Việt Nam, giàu truyền thống và sự đa dạng văn hóa, có nhiều lễ hội phản ánh bản sắc dân tộc của mình. Lễ hội Ok Om Bok, được cộng đồng người Khmer ở Đồng bằng sông Cửu Long tổ chức, là một trong những lễ hội như vậy. Lễ hội này nổi bật là một sự kiện sôi động và mang tính tâm linh sâu sắc. Còn được gọi là Lễ hội thờ trăng, Ok Om Bok là thời gian để tạ ơn, thể hiện văn hóa và gắn kết cộng đồng. Lễ hội này tôn vinh vị thần mặt trăng và phản ánh mối liên hệ của người Khmer với thiên nhiên và nguồn gốc nông nghiệp của họ.
Ý nghĩa lịch sử và văn hóa của lễ hội Ok Om Bok
Lễ hội Ok Om Bok bắt nguồn từ tập quán canh tác nông nghiệp của người Khmer sinh sống ở các vùng phía Nam Việt Nam, đặc biệt là Trà Vinh và Sóc Trăng. Trong nhiều thế kỷ, người Khmer đã dựa vào vùng đất màu mỡ và nguồn nước dồi dào của Đồng bằng sông Cửu Long để sinh sống, trồng lúa và các loại cây trồng khác.
Lễ hội bắt nguồn từ văn hóa Khmer và theo truyền thống được tổ chức vào cuối mùa mưa. Lễ hội đánh dấu sự chuyển đổi từ mùa mưa sang mùa khô và trùng với thời điểm thu hoạch lúa. Đây là thời điểm để cảm ơn các vị thần đã cho một vụ mùa bội thu và cầu xin phước lành cho chu kỳ nông nghiệp sắp tới.
Người Khmer coi mặt trăng là vị thần quyền năng đóng vai trò trung tâm trong các nghi lễ của lễ hội. Người ta tin rằng mặt trăng sẽ cai quản mùa màng bội thu và mang lại may mắn cho cộng đồng. Ngoài việc là một nghi lễ tôn giáo, lễ hội còn là một lễ kỷ niệm văn hóa.
Ngày và lễ hội của lễ hội Ok Om Bok
Lễ hội Ok Om Bok được tổ chức vào ngày 14 và 15 tháng 10 âm lịch, thường là vào giữa tháng 11. Lễ hội kéo dài hai ngày và bao gồm nhiều nghi lễ và hoạt động khác nhau, thu hút người dân địa phương và du khách đến tham dự lễ hội.
Lễ hội Ok Om Bok sẽ được tổ chức từ ngày 14 đến ngày 16 tháng 11 năm 2024 .
Lễ hội Ok Om Bok được tổ chức như thế nào ở Đồng bằng sông Cửu Long
Khu vực Đồng bằng sông Cửu Long là trung tâm của lễ hội Ok Om Bok. Du khách có thể chứng kiến sự hùng vĩ của lễ hội và đắm mình vào nền văn hóa Khmer sôi động. Sự phổ biến ngày càng tăng của lễ hội thu hút những người tham gia địa phương và khách du lịch trên khắp Việt Nam và xa hơn nữa. Đây là cơ hội độc đáo để đắm mình vào đời sống văn hóa và tinh thần của cộng đồng Khmer.
Lễ cúng trăng
Điểm nhấn của lễ hội là Lễ cúng Trăng, được tổ chức vào tối ngày 14 âm lịch. Nghi lễ này thường được tiến hành tại sân chùa hoặc tại các đình làng. Một chiếc cổng tre được dựng lên, trang trí bằng lá dừa và đồ trang trí tượng trưng cho các tháng trong năm và các ngày trong tuần. Các lễ vật được chuẩn bị, bao gồm cốm xanh, chuối, khoai lang và khoai môn, tất cả đều được đặt trên một bàn thờ bên dưới cổng.
Lễ bắt đầu bằng nghi lễ dâng lễ vật lên Thần Mặt Trăng và cầu xin thần ban phước lành cho cộng đồng—thời tiết tốt, mùa màng bội thu, và hạnh phúc trong năm tới. Lễ kết thúc bằng nghi lễ thả đèn trời hoặc thả xuống sông (hoặc tại hồ Bà Om ở Trà Vinh), tượng trưng cho việc xua tan bóng tối và bất hạnh.
Đua thuyền
Một điểm thu hút lớn khác của Lễ hội Ok Om Bok là đua thuyền Ghe Ngo. Lễ hội có các cuộc đua thuyền trên mặt nước, một lời tạm biệt tượng trưng cho thần nước. Các cuộc đua thuyền rất thú vị, với các đội đua tranh giành chiến thắng trong tiếng reo hò và phấn khích.
Những chiếc thuyền được trang trí công phu và mang đầu các loài động vật làm biểu tượng, được chèo bởi các đội đại diện cho các làng hoặc vùng khác nhau. Các cuộc đua diễn ra rất cạnh tranh, với nhịp chèo nhịp nhàng của các đội tạo nên cảnh tượng đoàn kết và quyết tâm. Đua thuyền là hoạt động được người tham gia lễ hội yêu thích, thể hiện tinh thần cộng đồng và sức bền bỉ của người Khmer.
Biểu diễn văn hóa
Lễ hội Ok Om Bok giới thiệu di sản văn hóa Khmer dưới hình thức hoàn chỉnh. Các buổi biểu diễn âm nhạc và khiêu vũ truyền thống được tổ chức trong suốt lễ hội, kể những câu chuyện về lịch sử, tín ngưỡng và nguyện vọng của người Khmer. Những người biểu diễn mặc trang phục truyền thống đầy màu sắc mang đến sự sống cho bức tranh phong phú của văn hóa dân gian Khmer với những điệu nhảy duyên dáng và mang tính biểu tượng. Âm thanh của các nhạc cụ truyền thống, chẳng hạn như roneat (một loại đàn xylophone) và skor thom (một cặp trống lớn), lấp đầy không khí, tạo nên bầu không khí lễ hội và tôn kính.
Thú vui ẩm thực
Không có lễ hội nào trọn vẹn nếu thiếu ẩm thực, và Lễ hội Ok Om Bok cũng không ngoại lệ. Sự kiện này cung cấp nhiều món ăn truyền thống của người Khmer, mang đến cho du khách hương vị di sản ẩm thực của vùng. Các món ăn chế biến từ những món ăn thông thường như cốm xanh, xôi, khoai lang và khoai môn đến những món ngọt như bánh đường thốt nốt và món tráng miệng từ dừa. Việc sử dụng các nguyên liệu tươi ngon có nguồn gốc tại địa phương làm nổi bật sự phong phú về nông nghiệp của Đồng bằng sông Cửu Long, và mỗi món ăn đều kể một câu chuyện về vùng đất và những người canh tác nơi đây.
Hãy thưởng thức những món ăn ngon của Đồng bằng sông Cửu Long với những món ăn nhất định phải thử như bún xương, bún suống, cháo cá, và cá lóc chiên đậu nành. Trà Vinh, được gọi trìu mến là “Vương quốc dừa”, mang đến trải nghiệm hương vị độc đáo với món dừa sáp hay còn gọi là dừa Macapuno (dừa sáp) nổi tiếng.
Lên kế hoạch cho chuyến đi của bạn
Thật không may, không có chuyến tàu trực tiếp nào đến Trà Vinh hoặc Sóc Trăng. Bạn sẽ cần phải đi tàu đến Thành phố Hồ Chí Minh hoặc Cần Thơ và sau đó tiếp tục hành trình bằng xe khách hoặc taxi. Với sự dễ dàng và giá cả phải chăng, đi xe khách là lựa chọn phù hợp cho cả người dân địa phương và khách du lịch.
Một số công ty xe khách khai thác dịch vụ hàng ngày từ Thành phố Hồ Chí Minh và Cần Thơ đến Trà Vinh và Sóc Trăng.
- Hành trình mất khoảng 4-5 giờ từ Thành phố Hồ Chí Minh đến Trà Vinh.
- Các công ty xe khách nổi tiếng như Phương Trang ( Futa Bus Lines ) và Mỹ Duyên cung cấp dịch vụ xe buýt trực tiếp từ Thành phố Hồ Chí Minh đến Sóc Trăng , chỉ mất 5-6 giờ.
- Có nhiều tuyến xe khách thường xuyên đến Trà Vinh và Sóc Trăng từ Cần Thơ. Đi từ Cần Thơ đến Sóc Trăng mất gần 1 giờ 20 phút với các nhà xe như Vu Linh Limousine Services.
Ngoài ra, bạn có thể đặt vé máy bay nội địa để có chuyến đi sang trọng.
Ghi chú:
- Vào mùa cao điểm, bạn nên đặt vé xe khách, chuyến bay và chỗ ở trước để đảm bảo còn chỗ. Hãy xem thêm Hướng dẫn đặt vé xe khách Việt Nam được tuyển chọn của chúng tôi.
- Xác nhận thời gian khởi hành và điểm đến của xe khách mà bạn dự định đi.
- Bạn có thể lựa chọn dịch vụ xe limousine riêng từ Thành phố Hồ Chí Minh hoặc Cần Thơ đến Trà Vinh hoặc Sóc Trăng để thuận tiện và linh hoạt.
Mua mang về
Lễ hội Ok Om Bok không chỉ là một lễ kỷ niệm; nó phản ánh mối liên hệ sâu sắc của người Khmer với vùng đất, truyền thống và các vị thần của họ. Đây là thời điểm của lòng biết ơn, niềm vui và cộng đồng, nơi quá khứ và hiện tại hòa quyện trong một biểu hiện đầy màu sắc và ý nghĩa của bản sắc văn hóa. Đối với du khách trong nước và quốc tế, Lễ hội Ok Om Bok là sự kiện không thể bỏ qua, mở ra một cánh cửa sổ vào bối cảnh văn hóa phong phú và đa dạng của Đồng bằng sông Cửu Long. Cho dù thông qua các nghi lễ tâm linh, các cuộc đua thuyền ly kỳ hay các món ăn ngon, lễ hội đều mang đến trải nghiệm thực sự đắm chìm để lại ấn tượng lâu dài cho tất cả những người tham gia.